Əməyin Mühafizəsi və Təhlükəsizlik Texnikası

TƏSDİQ EDİRƏM
“Şirkətin adı” MMC-nin Direktoru
B.Vəzifəyev___________________
“___” _________________ 20___-c_ il

Əməyin Mühafizəsi və Təhlükəsizlik Texnikası

I.    MƏQSƏD

İşlərin Təhlükəsiz İcrası, bədbəxt hadisələrin qarşısının alınması və təhlükəsiz iş şəraitini təmin edilməsi, işçilərin sağlamlığının qorunması. 

II.    İSTİFADƏ SAHƏSİ

Hazırkı prosedurun tətbiq edilmə sahəsi OHSAS18001:2007 və İSO 14001:2004 beynəlxalq standartların tələblərinə cavab verən “Şirkətin adı” tərəfindən aparılan bütün sahələrin işlərini əhatə edir və bütün struktur bölmələrinə tətbiq olunur.
İşlərin Təhlükəsiz İcrasına dair bu Sistemlər, yerli qanunvericiliyin tələblərinə və normativ tələblərə riayət edilməsi məsuliyyətini ləğv etmir, əksinə onlara hər zaman əməl edilməsini nəzərdə tutur. 

III.    TERMİNLƏR VƏ ANLAYIŞLAR

SƏTƏMM – Sağlamlıq, əməyin təhlükəsizliyi və ətraf mühitin mühafizəsi.
İnsident/bədbəxt hadisə - İnsana, ətraf mühitə və ya müəssisəyə hər hansı bir əməliyyat nəticəsində dəymiş zədə və ziyan. 
Fövqəladə hal – təbii fəlakət və ya yanğın hadisəsi.

IV.    KƏSİŞƏN İSTİNADLAR
        
•    OHSAS 18001-2007 “Keyfiyyət İdarəetmə Sistemi. Tələblər”
•    Sağlamlıqın və əməyin təhlükəsizliyi üzrə siyasət (Əlavə 1.)
•    Ətraf mühitin mühafizəsi siyasəti (Əlavə 2.)
•    Azərbaycan Respublikasının “Texniki təhlükəsizlik haqqında” qanunu.

V.    MƏSULİYYƏT

5.1    Xüsusi məsuliyyət növləri.

5.1.1.    İşəgötürənin Bədbəxt Hadisələrin Qarşısının alınmasına ilə əlaqədar ƏMTTT (Əməyin mühafizə və texniki təhlükəsizlik üzrə təlimat) sağlamlıq və təhlükəsizliyə dair qayda və məsuliyyətlərdən xəbərdar olmaq və onlara riayət etmək.
5.1.2.    İşlərin aparıldığı sahədə olan zaman sağlamlıq və təhlükəsizliyə aid olan siyasət və prosedurlara riayət olunmasını yoxlamaq. Tələblərin icrası müvəffəqiyyətli təhlükəsizlik proqramının açarıdır.
5.1.3.    İş rəhbəri olaraq təmin etməlidir:
a)    Təhlükəsiz iş yerlərini.
b)    Təhlükəsiz iş sistemlərini.
c)    Təhlükəsiz alət, avadanlıq və müvafiq sahələr üçün fərdi və kollektiv mühafizə vasitələrini.
d)    Uyğun olan təlimləri.

5.2     SBR, iş icraçılarının və növbə rəhbərlərinin SƏTƏMM üzrə məsuliyyətləri və cavabdehlikləri:

5.2.1.    İşçilər arasında təhlükəsizlik barədə məlumatlanmanı yaymaq. 
5.2.2.    İşçilərin və iş yerlərinin təhlükəsizliyinə nəzarəti həyata keçirmək. 
5.2.3.    Iş öncəsi təlimlərin və Riskin Qiymətləndirilməsini təmin etmək. 
5.2.4.    Hər kəsin təhlükəsizlik naminə əməkdaşlıq edə bilmələri üçün sağlam və düzgün mühitin inkişaf etdirilməsinə nail olmaq 

5.3.    İşçilərin SƏTƏMM üzrə məsuliyyətləri və cavabdehlikləri:

5.3.1.    Prosedur və təlimatlara uyğun təhlükəsiz işləməyə. 
5.3.2.    Özünüzün və sizin gördüyünüz işin təsirinə məruz qala biləcək digər əməkdaşların Təhlükəsizliyi və Sağlamlığının qayğısına qalamağa görə məsuliyyət daşıyırlar.
5.3.3.    Hər zaman işləri Prosedurlara, Risk qiymətləndirilmərinə və İşin görülmə  qaydasına uyğun olaraq yerinə yetirilməli.
5.3.4.    Alət və avadanlıqlarda hər hansı bir defekt olarsa və ya iş metodunda  hər hansı bir uyğunsuzluq olarsa dərhal iş rəhbərlərinə və ya SƏTƏMM üzrə mütəxəssisə məlumat verilməli. Alət və avadanlıqları nəzarətsiz olaraq tərk etməməli.
5.3.5.    Hər zaman Səliqə-sahmanın standartı yüksək saxlanılmalı. 
5.3.6.    Alət və avadanlıqlarda hər hansı bir defekt olarsa onlardan istifadə etməməli.
5.3.7.    İş üçün hər zaman düzgün əl alətlərindən və avadanlıqlardan istifadə edilməli. 
5.3.8.    Hər zaman uyğun olan fərdi mühafizə vasitələrindən istifadə edilməli;
5.3.9.    Baryerlərə və xəbərdaredici işarələrə və ümumi SƏTƏMM nişanlarına diqqət yetirilməli və riayət olunmalı.
5.3.10.    İştirakçısı və ya şahidi olduğunuz bütün növ qəzalar və xətalı davranışlar barəsində, iş rəhbərlərinə və SƏTƏMM üzrə mütəxəssisə məlumat verilməli. 

VI.    PROSESLƏR

Bu prosedurda aşağıda göstərilən idarəetmə vasitələri nəzərə alınır:
    SƏTƏMM üzrə təlimlərin və təlimatların idarə olunması prosesi.
    SƏTƏMM üzrə ümumi qaydalar.
    Fərdi mühafizə vasitələrin idarə olunması prosesi.
    İnsidentlərin idarə olunması prosesi.
    SƏTTƏM üzrə iş sahələrinin yoxlanılması prosesi. 
    Fövqəladə hal və qəza zamanı görüləcək tədbirlərin idarə olunması prosesi.
    Tullantıların idarə olunması prosesi.
    Yüksəklikdə işlərin təhlükəsiz aparılması prosesi.

6.1.    SƏTƏMM üzrə təlimlərin və təlimatların idarə olunması prosesi.

6.1.1.    SƏTƏMM üzrə giriş təlimatlarının idarə olunması.

“ŞIRKƏTIN ADI”-yə yeni işə qəbul edilən əməkdaşlara ümumi SƏTƏMM üzrə giriş təlimatları SƏTƏMM üzrə mütəxəssis tərəfindən hazırkı prosedura müvafiq olaraq təlimat keçirilir və “ŞIRKƏTIN ADI”. “__________ jurnalı”-nda (Əlavə __.) qeydiyyat aparılır. Yeni işə qəbul edilən əməkdaşlar giriş təlimatından keçməyincə iş yerinə buraxılmaları qəti qadağandır. Giriş təlimatlarının keçirilməsi barədə SƏTƏMM üzrə mütəxəssis tərəfindən təlimatın keçirildiyi günün sonunadək  müvafiq  SBR-nə elektron poçt vasitəsi ilə məlumat verilir. 

6.1.2.    SƏTƏMM üzrə iş yerində təlimatların idarə olunması.

“ŞIRKƏTIN ADI”-yə yeni işə qəbul edilən əməkdaşlar tərəfindən iş sahəsinə buraxıldıqdan öncə, hər üç aydan bir (hər kvartal), işçinin iş yerinin dəyişməsi ilə əlaqədar və iş şəraitinin dəyişdirilməsi ilə əlaqədar əməkdaşın ixtisasına müvafiq olaraq SƏTƏMM üzrə iş yerində təlimatları, SƏTƏMM üzrə mütəxəssis tərəfindən “ŞIRKƏTIN ADI”. Əməyin Mühafizəsi və texniki təhlükəsizlik üzrə təlimatlar”-ına müvafiq olaraq təlimat keçirilir və “ŞIRKƏTIN ADI”  “______________________”-nda qeydiyyat aparılır.

6.1.3.    Yanğın təhlükəsizliyi təlimlərinin idarə olunması.

“ŞIRKƏTIN ADI”-nin əməkdaşlarına hər altı aydan bir yanğın təhlükəsizliyi mövzusunda SƏTƏMM üzrə mütəxəssis tərəfindən “ŞIRKƏTIN ADI” - Əməyin Mühafizəsi və texniki təhlükəsizlik üzrə təlimatlar”-ına müvafiq olaraq təlimlər  keçirilir  və “ŞIRKƏTIN ADI”.”___________ jurnalı”-nda müvafiq qeydlər aparılır.
Sahədə yanğın aşkar edildikdə tələb edilən tədbirlər:
a)    Yanğın həyəcan siqnalı qaldırılmalıdır.
b)    Yanğın haqda dərhal iş rəhbərinə, SƏTƏMM şöbəsinə və mühafizə xidmətinə məlumat verilməlidir.
c)    Yanğının söndürülməsi təhlükəsiz olduqda və odsöndürəndən necə istifadə etməyə dair təlim keçdikdə yanğınla mübarizə aparıla bilər.
d)    Yanğın haqda sahə fövqəladə hallar üzrə istifadə edilən nömrəyə məlumat verilməlidir.  

6.1.4.    İlk tibbi yardım təlimlərinin idarə olunması.

“ŞIRKƏTIN ADI”-nin əməkdaşlarına hər altı aydan bir yanğın təhlükəsizliyi mövzusunda SƏTƏMM üzrə mütəxəssis tərəfindən İlk tibbi yardım təlimi təlimlər  keçirilir  və “ŞIRKƏTIN ADI”.”___________ jurnalı”-nda müvafiq qeydlər aparılır.

6.1.5.    Təlimlərin effektivliyinin və işçilərin SƏTƏMM üzrə biliklərin yoxlanılmasının idarə olunması.

“ŞIRKƏTIN ADI”-nin əməkdaşlarına hər bir ildən bir keçirilən təlimlərin effektivliyinin  və işçilərin biliklərin yoxlanılması ilə əlaqədar hər bir işçiyə keçirilən təlim mövzusu ilə bağlı suallar test variantında təqdim olunur  “ŞIRKƏTIN ADI”. (Əlavə __.) ;”ŞIRKƏTIN ADI”.NVTİTBYV. (Əlavə ___.) Biliklərin yoxlanılmasından sonra səmərəli olduğu halda işçi  işə buraxılır. Bilikləri səmərəli olmadığı halda SƏTƏMM üzrə mütəxəssis tərəfindən elektron poçt vasitəsi ilə müvafiq SBR-nə məlumat verilir və işçi yenidən təkrarən müvafiq təlimlərdən keçirilir və bir daha bilikləri yoxlanıldıqdan sonra səmərəli olmadığı halda keyfiyyət və SƏTTƏM şöbəsinin müdiri tərəfindən müvafiq qərarın verilməsi ilə əlaqədar İdarə rəisinə həmin işçi barədə təqdimat təqdim olunur. 

6.2.    SƏTƏMM üzrə ümumi qaydalar.

6.2.1.    Spirtli İçki və Narkotik Vasitələrə Dair Siyasət

“ŞIRKƏTIN ADI”-nin bütün işçilərinin sağlamlığı, təhlükəsizliyi üçün Spirtli İçkilərdən sui-istifadə Siyasəti həyata keçirib. Bütün “ŞIRKƏTIN ADI”-nin işçiləri və sub-podratçılar aşağıda göstərilən tələblərə riayət etməlidirlər:
a)    “ŞIRKƏTIN ADI” istehsalat sahəsində heç bir insan (işçi, qonaq və ya sub podratçı) spirtli içkilər, narkotik vasitələr, qeyri-qanuni dərmanlar və nəzarət olunan maddələrdən istifadə edə, onu sata , alə keçirə, qəbul, təsiri altında və ya onu əldə edə bilməz. 
b)    Orqanizmində qeyri qanuni dərman və ya spirtli içki təsiri olan İşçilər, “ŞIRKƏTIN ADI”-nin iş sahəsinə və ya işə buraxılmayacaqlar. Heç bir şübhənin qalmaması üçün sahə həkimi işçini müayinə edəcək. Həkimin qərarını və ya testin nəticəsini qəbul etməyə etiraz edən işçiyə qarşı nizam-intizam tədbirləri görüləcək. Narkotik vasitələr və Spirtli içkilərdən istifadə qanunlarını pozan şəxsə qarşı nizam- intizam tədbirləri görüləcək. 
İşçinin orqanizmində hər hansı bir narkotik vasitənin və spirtli içkinin olduğunu müəyyən etmək üçün nümunəvi testlər həyata keçirilə bilər. 

6.2.2.    “ŞIRKƏTIN ADI”-nə məxsus Nəqliyyat vasitələrinin Sürücülərinə və Sərnişinlərinə ümumi SƏTƏMM üzrə tələblər.

Aşağıda göstərilənlər “ŞIRKƏTIN ADI”-yə məxsus olan nəqliyyat vasitələrinin bütün sürücüləri və sərnişinləri riayət etməlidirlər: 

a)    Nəqliyyat vasitələri idarə olunarkən “ŞIRKƏTIN ADI”-nin bütün quraşdırılmış nişanlarına və “Yol hərəkəti haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanun” na riayət olunmalıdır.
b)    Bütün hadisələri, qəzaları dərhal Nəqliyyat mütəxəssisinə, SƏTƏMM üzrə mütəxəssisə, məruzə etməli və hər hansı bir tədqiqat zamanı “ŞIRKƏTIN ADI” və səlahiyyətli şəxslər ilə əməkdaşlıq etməlidirlər. 
c)    Nəqliyyat vasitələrində olarkən siqaret çəkmək, qida qəbul etmək qəti qadağandır.
d)    Sərnişin daşıyan nəqliyyat vasitəsində ayaqüstü gediş üçün yerlər nəzərdə tutulmayıbsa sərnişinlərin ayaqüstü gedişləri qəti qadağandır.
e)    Nəqliyyat vasitələrinin sürücüləri nəqliyyat vasitələrini idarə edərkən mobil telefondan istifadə etməməli, musiqiyə qulaq asmamalı, təhlükəsizlik kəmərlərini bağlamalı və nəqliyyat vasitəsində olan sərnişinlər tərəfindən təhlükəsizlik kəmərlərinin bağlanmasını tələb etməli. Təhlükəsizlik kəmərləri hər hansı bir şəxs(sərnişin) tərəfindən bağlanmadığı halda nəqliyyat vasitəsinin hərəkəti qəti qadağandır. 
f)    Yekün və ya avadanlığın hissələrini təhlükəsiz vəziyyətdə yerləşdirməlidir ki, təhlükə potensialı yaratmasın. 
g)    Sərnişinlər elə davranmalıdırlar ki, sürücünün diqqəti yayınmasın. 
h)    Nəqliyyat vasitələrinin və sərnişinlərin təhlükəsizliyini saxlamaq üçün sürücüdən düzgün göstərişlər almalı və maşın dayanmamış, oturacaqdan qalxmamalı və təhlükəsizlik kəmərini açmamalı. 

6.2.3.    Bəzək Əşyalarına dair SƏTƏMM üzrə tələblər.

Bəzək əşyaları siyasəti ofisdən kənar bütün iş yerlərində həyata keçirilir. Buna aşağıda göstərilən bəzək əşyaları aiddir :

a)     ÜZÜKLƏR: Bunlar təmamilə çıxarılmalıdırlar.
b)     QULAQ/ ÜZ zinət əşyaları: Çıxarılmalı və ya tamamilə örtülməlidir. 
c)     SAATLAR/ QOLBAĞLAR: Müvafiq qayışla (dəri qayışla və ya dəmir qayış elə olmalıdır ki, açılarkən tamamilə çıxsın) bağlanan saatlar geyinilə bilər, qolbağılar isə çıxarılmalıdır.  
d)     BOYUNBAĞLAR: Tamamilə çıxarılmalıdır və ya paltarın altında gizlədilməlidir.
e)     BROŞKALAR (BƏZƏK SANCAĞI): Tamamilə çıxarılmalı və ya paltarın altında gizlədilməlidir 

6.2.4.    ““ŞIRKƏTIN ADI”” Yeməkxanasına dair SƏTƏMM üzrə tələblər.

Ərzaqdan zəhərlənmə riskinə görə Sahədə yeləsən Yeməkxanadan kənarda ərzağın yeyilməsinə icazə verilmir.
Hər zaman yeməkxanaya getməzdən öncə əllərinizi yuyun. 

6.2.5.    “ŞIRKƏTIN ADI”-nə məxsus sahələrdə siqaret çəkmək qaydaları.

Siqaret çəkmək, yalnız işarələrlə xüsusi təyin olunmuş yerlərdə icazə verilir. 
Ofis otaqlarında, yeməkxanada, istehsalat sahəsində və qapalı yerlərdə siqaret çəkmək qəti qadağandır. 
Alışqan materialların yaxınlığında və qaz borularının, yanacaq saxlanma yerlərinin, nəqliyyat vasitələrinin dayanacağında siqaret çəkmək qəti qadağandır 
Qapalı Ərazi sayıla bilən heç bir ərazidə siqaret çəkməyə icazə verilməyəcək. 
Siqaret çəkmək qaydalarına əməl etməyənlər barəsində nizam-intizam tədbirləri görüləcək.

6.2.6.    Ofislərdədə SƏTƏMM qaydaları.

Elektrik avadanlıqları.

a)    Bütün elektrik avadanlıqları yararlı, elektrik sahələri üzrə səlahiyyətli şəxslər tərəfindən yoxlamadan keçmiş və işarələnmiş  vəziyyətdə olmalıdır. 
b)    Səlahiyyəti olmayan şəxslər elektrik avadanlıqlarına zərər vura bilərlər. 
c)    İstifadə edilməyən avadanlıqlar elektrik şəbəkəsindən ayrılmalıdırlar.
d)    Xarab olmuş avadanlıqlar barəsində elektrik sahələr üzrə səlahiyyətli şəxslərə məlumat verilməlidir. 

Pilləkənlərdə təhlükəsizlik 

a).  Hər zaman sürahilərdən tutulmalıdır. 
b).  Pilləkənlərdən istifadə edərkən qaçmaq qəti qadağındır və pillələrdən yalnız bir-bir qalxın/enilməlidir. 
c).  Pilləkənlərdən qalxıb-enərkən mobil telefondan istifadə edilməməlidir. 
d).  Qadınlar- ayaqqabıların dabanları 5 sm-dən yüksək olmamalıdır. 
Ümumi 

a).  Bütün quraşdırılmış təhlükəsizlik işarələrinə  riayət edin 
b).  Ofislərdə mebellərin yerlərini dəyişdirmək üçün, Ümumi Şöbəyə bildirin 
c).  Mikro Dalğalı sobada heç bir şey qaynatmanın 
d). Ağır və yöndəmsiz əşyaları əllə qaldırmaqdan çəkinin, mümkündürsə qaldırıcı avadanlıqdan istifadə edin 

Ətraf mühit məsələlərinə daxildir – tullantıların idarə olunması, enerjiyə və suya qənaət

a). Kağızları, kartonları və istifadə olunmuş kartricləri yenidən emal olunması üçün yığmalı.  
b). Elektrik avadanlıqları və işıqlar iş yeri tərk edilərkən söndürülməli. 
c). Pəncərələr açıq olduğu halda kondisionerlərdən və isidicilərdən istifadə olunmamalıdır. 

6.2.7.    Nərdivan və ayaq altılarının təhlükəsiz istifadə qaydaları:

Nərdivandan təhlükəsiz istifadə etmənin yeddi qaydası mövcuddur:

a)    Ayaqaltı / nərdivan yarlıklarının yaşıl olduğuna diqqət yetiriləməlidir.
b)    Nərdivanın quraşdırıldığı ərazinin tullantılardan təmiz olduğu yoxlanılmalıdır.
c)    Nərdivanla daim 3 təmas nöqtəsi qurulmalıdır (2 ayaq və bir əl, və ya iki əl və bir ayaq). 
d)    Nərdivanın üstündə olarkən heç vaxt əli ilə heç bir əşya daşınmamalıdır. 
e)    Yıxılmadan qorunma sistemi olmadan nərdivanlardan istifadə edilməməlidir. 
f)    Nərdivanın üstündə hər zaman yalnız bir nəfər olmalıdır. 
g)    Hər hansı bir nərdivana çıxmazdan öncə, həmişə çənə kəmərlərinizi  qoruyucu dəbilqənizə bərkidin.

6.2.8.    Yükqaldırma əməliyyatları ilə əlaqədar SƏTƏMM üzrə qaydalar.

Yükqaldırma avadanlıqlarını gündəlik olaraq qüsurlara, hörüklərin açılmasına və çıxıntılara görə yoxlanmalıdırlar.
Təhlükəsiz İş yükündən daha zəif yükqaldırma avadanlığından istifadə etmək qəti qadağandır.
Yalnız “ŞIRKƏTIN ADI” tərəfindən verilən strop və yükqaldırma ləvazimatlarından istıfadə edilməlidir. 
İstifadədən öncə avadanlıq gözlə yoxlanılmalıdır
Yükqaldırma ərazisində, sədd (baryer) çəkilməlidir və siqnalçının
göstərişlərinə əməl edilməlidir. 

6.2.9.    Elektrik alət və avadanlıqları ilə əlaqədar SƏTƏMM üzrə qaydalar.

Bütün elektrik avadanlıqları, təlim keçmiş və səriştəli şəxslər tərəfindən vaxtaşırı yoxlanılmalıdırlar və təmir edilməlidir. 
Bütün daşınıla bilinən elektrik alət və avadanlıqları 110 volt olmalıdırlar.
Elektrik alətini istifadə etməyə səlahiyyəti çatan şəxs istifadədən öncə və onun üzərində yoxlama birkası qüvvədə olduğunu yoxlamalıdır.

Zədələnməsi və ya nasaz vəziyyətdə olması və üzərində yoxlama birkası olmayan avadanlıq dərhal anbara qaytarılmalıdır.
Bütün elektrik alət və avadanlıqlar düzgün şəkildə torpaqlanmalıdırlar.
Elektrik alətləri istifadə edilmədikdə cərəyandan ayrılmalıdır.
Bütün elektrik avadanlıqlarını və dəstlərini, müəyyən etmək üçün müvafiq vasitələr təmin edilməlidir, xüsusilə də eyni işdə iki və ya üç yüksək volt bir yerdə istifadə olunduqda.

Elektriklə bağlı qəzalar üç faktorun kombinasiyasından meydana çıxır: 
1.    Alətlərin təhlükəli quraşdırılması. 
2.    İş sahəsi/ətraf mühit təhlükəsi. 
3.    Təhlükəli işləmə vərdişi.

6.2.10.    Əl alətlərinin istifadəsi ilə əlaqədar SƏTƏMM üzrə qaydalar.

Bütün əl alətləri işə başlamazdan öncə gözlə yoxlanılmalıdır. 
Bütün nasaz alətlər haqda dərhal iş rəhbərinə məruzə edilməli və dəyişdirilməlidir. 
Bu sahədə “Əllə düzəldilən” heç bir alətdən istifadə olunmamalıdır. 
Müvafiq İş üçün düzgün alətdən istifadə edilməlidir. 
Yerinə asmazdan öncə alətlər yoxlanılmalıdırlar  və təmizlənməlidirlər. 
Əgər əmin deyilsinizsə, hər zaman iş rəhbərinizə və SƏTƏMM üzrə mütəxəssisdən soruşun.

6.2.11.    Təhlükəli (kimyavi) maddələrin istifadəsi ilə əlaqədar SƏTƏMM üzrə qaydalar.

Kimyəvi və diqər maddələr əgər nəzarətsiz olarlarsa, çox təhlükəli ola bilərlər. 
Kimyəvi və diqər maddələrdən istfadə etməzdən öncə istehkaçı tərəfindən qeyd olunan  materialların təhlükəsiz istifadə göstəriciləri (MSDS) ilə tanış olunmalı. Həmin maddələri istifadə edərkən aşağıda qeyd olunan fərdi mühafizə vasitələrindən istifadə olunmalıdır:
1.    Dəbilqə
2.    Kimyəvi əlcək 
3.    Üz qoruyucusu 
4.    Respirator
Bütün kimyavi qabların üzərində tərkibinə uyğun işarələndiyinə əmin olun.Bura müvəqqəti konteynerlərdə daxildir. 

6.2.12.    Təhlükəsizlik nişanları.

Ümumilikdə təhlükəsizlik nişanları rəng və mənaca dörd növ olurlar:
1.    Qırmızı nişanlar - Qadağan edici nişanlardır.(yanğın avadanlıqlarını bildirən nişanlar istisna olmaq ilə)
2.    Yaşıl nişanlar – Təxliyyə mənalı, tibbi məntəqənin, tibbi ləvazimatların yerləşdiyi yerlərini bildirən və icazə verici nişanlardır.
3.    Sarı nişanlar – Xəbərdaredici nişanlar.
4.    Mavi nişanlar – tələbedici nişanlardır.

6.2.13.    Yanğın Təhlükəsizliyi.

Yanğının baş veməsi üçün üç faktorun bir yerdə olması vacibdir: 
1.    Alovu qızışdırmaq üçün kifayyət qədər Oksigen, 
2.    Materyalları temperaturunu yanma nöqtəsinə çatdıraçaq qədər İstilik, 
3.    Bir az Yanacaq vəya Tezalışan material, 
Bu üçündən birinin olmaması yanğın təhlükəsini yox edir !
Yuxarda qeyd olunanların birlikdə kombinasiyası eksotermik reaksiyaya səbəb olaraq yanğınla nəticələnir.
 
İş sahələrində yanğına səbəb olan əsas faktorlar: 
•    Elektrik avadanlıqlarından düzgün istifadə etməmə.
•    Siqaret çəkərkən diqqətsizlik. 
•    İsidicilərdən istifadə edərkən diqqətsizlik. 
•    Tezalışan materialların saxlanılması və istifadəsi qaydalarının pozulması. 
•    İş yerində təmizliyin olmaması. 

Elektrik Avadanlıqları İş Yerlərində yanğına səbəb olan ən Böyük Amildir .
Müvəqqəti kabellərdən istifadə etmək qəti qadağandır. 
Motorları artıq yükləmək, çıxışları tutmaq qəti qadağandır.
İsidiciləri və avadanlıqları işlək vəziyyətdə qoyub getmək/gecə söndürməmək qəti qadağandır.

Yanğın baş verdikdə əməl edilməli olan prosedur qaydaları: 
•    Sizin ilk işiniz Həyacan Siqnalı qaldırmaq olmaıdır. 
•    Yanğının səbəbini bilmirsinizsə söndürməyə çalışmayın. 
•    Yanğına qarşı mübarizə təhlükəli deyilsə və siz müvafiq təlim almısınızsa odu söndürə bilərsiniz. 
•    Elektrik avadanlıqlarını söndürün qaz balonlarını bağlayın. 

6.2.14.    “ŞIRKƏTIN ADI”-nin iş sahələrində ümumi qadağa qaydalar.

1.    İşdə tələsdirmək və tələsmək qadağandır. 
2.    Dalaşmaq və kobud davranmaq qadağandır. 
3.    Sahədə silah qadağandır. 
4.    Spirtli içki/narkotik vasitələr qadağandır. 
5.    Qumar oynamaq qadağandır. 
6.    Avtomobil sürərkən mobil telefondan istifadə etmək qadağandır. 
7.    İcazəsiz foto və ya video kamera gətirərək çəkiliş əməliyyatlarını həyata keçirmək qadağandır .
8.    Ofislərdə, yeməkxanada, sexlərdə, qaz balonlarının yanında, yanacaq doldurma yerlərində siqaret çəkmək qəti qadağandır. 

6.3.    Fərdi mühafizə vasitələrinin idarə olunması prosesi.

“ŞIRKƏTIN ADI”-nə məxsus bütün iş sahələrində olarkən işçilər, qonaqlar və sub-podratçılar tərəfindən iş sahəsinə və yerinə yetirilən işin xüsusiyətinə müvafiq olaraq fərdi mühafizə vasitələrindən istifadə olunmalıdır. İş sahələrində bütün işçilər, sub-podratçılar və qonaqlar tərəfindən minimum  fərdi mühafizə vasitəsindən (təhlükəsilik dəbilqəsi, təhlükəsizlik eynəkləri və təhlükəsizlik ayyaqabıları)  istifadə olunmalıdır.

Fərdi mühafizə vasitəsi (FMV) – istifadəçənin sağlamlığını qorumaq üçün nəzərdə tutulub. Bunlara aiddir: təhlükəsizlik dəbilqələri, təhlükəsizlik ayyaqabıları, təhlükəsizlik eynkləri, təhlükəsizlik maskaları, əlcəklər, respiratorlar, təhlükəsizlik kəmərləri.
Başın mühafizəsi – Təhlükəsizlik dəbilqəsi
Gözlərin mühafizəsi – Təhlükəsizlik eynəkləri
Ayyaqların mühafizəsi – Təhlükəsizlik ayaqqabıları
Qullaqların mühafizəsi – Qullaqçıqlar
Yıxılmaların qarşısının alınması – Təhlükəsizlik kəmərləri
Nəfəs boruların və ağ ciyərlərin mühafizəsi  - Respiratorlar
Üzün qorunması  - Təhlükəsizlik maskası

Fərdi mühafizə vasitələrinin istifadəçiləri müvafiq təlim keçməlidirlər və FMV-nin istifadələri haqqda müvafiq məlumatlı olmalıdırlar. Məlumata aşağıda qeyd olunanlar aiddir:
    Təhlükə və riskləri anlamalıdırlar və onlara qarşı hansı növ FMV-nin istifadə edilmələri barədə bilməlidirlər.
    Necə və nə zaman FMV istifadə olunmalıdır.
    FMV-ndə uyğunsuzluqları barədə məlumatlı olmalıdırlar.
    FMV-ni daimə istifadədən öncə yoxlamalıdırlar.
    Aşkar olunan uyğunsuzluq barədə kimə və nə zaman məlumat bildirlməliir.

FMV-nin saxlanılması istehkaçı tərəfindən təyin olunmuş qayda əsasında saxlanılmalıdır. FMV-ri “ŞIRKƏTIN ADI”.FMVİM-nə müvafiq olaraq işçilərə təqdim olunur. Keyfiyyət və SƏTƏMM şöbəsi tərəfindən onların istifadəsinə nəzarət olunur, və tələb olunduğu halda yeni FMV-rinin alınması ilə əlaqədar sifariş olunur.

6.4.    İnsidentlərin idarəolunması prosesi.

Zədə ilə nəticələnən, nə qədər kiçik olsa belə, həttda ilk yardım müayinəsi tələb etməyən bütün hadisələr iş rəhbərlərinə , SƏTƏMM üzrə mütəxəssisə və mühafizə xidmətinə dərhal bildirilməli: 
a)    Maddi zərər,Ətraf mühitə zərbənin daxil olduğu bütün hadisələr. 
b)    Müəyyən şəraitdə hadisə ilə nəticələnmə potensialı olan bütün başverməsi ehtimal olunan hadisələr.
c)    Sağlamlıqla bağlı bütün hadisələr.

“ŞIRKƏTIN ADI”-yə məxsus olan iş sahələrində işçi, sub-pordatçı və ya qonaqlarlar tərəfindən insidentin iştirakçısı və ya şahidi olduğu halda:
a)    Heç vaxt özünüzü risk altına qoymayın!
b)    Heç vaxt zədə alan şəxsi tərpətməyin, çünki bu digər zədələnməyə səbəb ola bilər, həmin şəxsin həyatının risk altında olması halı istisna olmaqla! 
c)    Heç vaxt yanğınla mübarizə etməyin, bunu etmək təhlükəsiz olduqda və onunla necə mübarizə aparmağı bilmək halları istisna olmaqla!
d)    Heç vaxt qəza/hadisənin baş verdiyi yerdə dəyişiklik etməyin, tədqiqat tamamlanana qədər həmin yerə sədd (bariyer) çəkilməlidir!

İnsidentlərin araşdırılması və qeydiyyatı:
_____________________________________________________

6.5.    SƏTƏMM üzrə iş sahələrinin yoxlanılması prosesi.

İş yerlərinin, iş sistemlərinin təhlükəsiz vəziyyətdə olmasının, işçilərin SƏTƏMM üzrə qaydalara riayət olunmasının yoxlanılması və müvafiq düzəldici tədbirlərə ehtiyac olub olmamasını müəyyən etmək məqsədi ilə Keyfiyyət və SƏTƏMM şöbəsinin əməkdaşları tərəfindən SƏTƏMM üzrə iş sahələrini yoxlanılması həyata keçirilir.
SƏTƏMM üzrə iş sahələrinin yoxlanılması planlı və qeyri-planlı keçirilə bilər:
•    Planlı SƏTƏMM üzrə iş sahələrinin yoxlanılması:
•    Qeyri-planlı SƏTƏMM üzrə iş sahələrinin yoxlanılması:

6.6.    Fövqəladə hal və qəza zamanı görüləcək tədbirlərin idarəolunması prosesi.

Fövqəladə hal və qəza – Təbii fəlakətlər və yanğın baş verdiyi hallar deməkdir. 

Fövqəladə hal və qəza baş vedriyi halda ilkin görüləcək tədbirlərin ətraflı təsviri ____________ göstərilib.
Fövqəladə hal və ya qəza zamanı ilkin tədbirlər:

a)    Həyacan siqnalı eşitdikdə, iş sahənizi təhlükəsiz edin və birbaşa toplanma məntəqəsinə gedilməlidir.
b)    Toplanma məntəqəsi inzibati binanı ön hissəsində yerləşir.
c)    Mümkün olan yerdə sahə evakuasiya yolundan istifadə edilməlidir.
d)    Toplanma ərazisinə gələrkən toplanma məntəqəsi üzrə nəzarətçiyə məruzə edilməlidir.
e)    Toplanma Məntəqəsinin nümayəndəsi, sizin oranı tərk  etməyinizi bildirməyinə   və ya digər göstərişlər verməyənə qədər oranı tərk etmək qadağandır.
f)    Toplantı Məntəqəsinin nümayəndəsi siqaret çəkməyin təhlükəsiz olduğunu bildirməyənə qədər bunu etmək qadağandır. 
g)    Toplantı Məntəqəsindən heç bir yerə getmək qadağandır.

6.7.    Tullantıların idarə olunması prosesi.

Ətraf mühitin (flora və fauna) mühafizəsi ilə əlaqədar tullantıların idarə olunması həyata keçirilməlidir. “ŞIRKƏTIN ADI”-nə məxsus olan iş sahələrində tullantılar təyin olunmuş yerlərə və qutulara atılmalıdırlar. Bütün növ tullantıların bir yerə yığılması təhlükəlidir. Bunun ilə əlaqədar sahədə olan tullantı üçün nəzərdə tutulan tullantı qutularının üzərində seqriqasiya məqsədi ilə tullantı növləri qeyd olunub. Tullantıların ərazidən çıxarılması və qanunvericiliyə uyğun utilizasiya ilə əlaqədar müvafiq utlizasiya ilə məşqul olan qurumlar ilə müqavilələr əsasında həyata keçirilir. 
.
6.8.    Yüksəklikdə işlərin təhlükəsiz aparılması prosesi.

Yerin səviyyəsindən yüksək və aşağı səviyyədə olmasından asılı olmayaraq insanın  oradan yıxılaraq zədə ala biləcəyi yer “yüksək” yerdir. 
Yüksəklikdən yıxılmanın bütün sənaye bölümələrinə təsiri var. Ölüm zədələnməsinə səbəb olan hal kimi geniş vüsət alıb. Əsas zədələnmələrə səbəb olan ikinci amildir. Bu zədələrin böyük əksəriyyəti iki (2) metrdən aşağı məsafədən yıxılmanın nəticəsində yaranır. 
Yüksəklikdə çalışan və yıxılmalara qarşı qoruyucu vasitələrdən istifadə etmək məcburiyyətində olan bütün işçilər  “ŞIRKƏTIN ADI”-nin iş sahələrində lazımı təlimdən keçməlidirlər. Yüksəklikdə işi davam etdirə bilmək üçün qoruyucu kəmər düzgün ankor nöqtəsinə bərkidilməlidir. Mümkün olduğu hallarda işlər yüksəklikdə görülməməlidir. Yüksəklikdə görülən işlər zamanı lazımı və hərtərəfli  risk dəyərləndirilməsi aparılmalıdır. 
Siz aşağıdaki qaydalardan xəbərdar olmalısınız:
a)    Yüksəklikdə görülən işlər zamanı, tələblərə uyğun gəlməyən əməllərə görə, heç bir güzəşt  olunmayaca.
b)    “ŞIRKƏTIN ADI”-nə məxsus iş sahəsində yüksəklikdə işləri aparan şəxslər tam bağlama qaydasının tələblərindən xəbərdar olmalıdırlar.
c)    Yüksəklikdə işləyərkən qaydaların tələblərinə uyğun şəkildə işlərin aparılmaması müəyyən edilərsə ciddi qayda pozuntusu kimi qeydə alınaraq müvafiq qərar əsasında tənbeh ilə nəticələnməlidir. 

VII.    ÇATDIRILMA

7.1.    “SƏTƏMM-nin idarə olunması proseduru” “ŞIRKƏTIN ADI”-nin cəmiyyətin hüquqşünası tərəfindən razılaşdırılır və  baş direktoru tərəfindən təsdiqlənir. Keyfiyyət və SƏTƏMM şöbəsinin müdiri tərəfindən nəzarət olunan sənəddir. Sənədlərin,yaradılması yenilənməsi, dəyişdirilməsi və məhv olunması barədə Keyfiyyət və SƏTƏMM şöbəsinin əməkdaşı şirkətin bütün struktur bölmələrin nəzərinə çatdırır. Bildiriş elektron poçt vasitəsi ilə həyata keçirilir. 
7.2.    Aktual olan sənədin elektron nüsxəsi Keyfiyyət və SƏTƏMM şöbəsində  və “Public folder”- da  saxlanılır. 
7.3.    Struktur bölmələrinin  tələbləri əsasında, Keyfiyyət və SƏTƏMM şöbəsinin müdiri tərəfindən razılaşdıraraq,  nəzarət olunan sənədlər Keyfiyyət və SƏTƏMM şöbəsinin əməkdaşı tərəfindən təqdim edilə bilər.